Ginrekomenda sang Commission on Audit (COA) nga magpatuman sang mas estrikto nga mga tikang, lakip na ang pagpugong sang sweldo kag pagpapatuman sang mga penalidad, batok sa mga opisyal sang Department of Education (DepEd) nga wala nakabayad sang cash advances (CAs) nga nagalab-ot sa Php 6.96 bilyones tubtob Disyembre 31, 2023.
Sa ila 2023 Annual Audit Report, gin-flag sang COA ang kapaslawan sang DepEd nga sundon sing maayo ang mga balaod kag regulasyon, nga nagresulta sa pagtipon sang wala pa nabayaran nga CAs.
Ang mga nagapanguna nga kakulangan ang ginakalakipan sang paghatag sang CAs nga wala sang husto nga awtoridad, pagbalhin sang pondo sa tunga sang mga accountable officers (AOs), kapaslawan sa pag-bond sang mga AOs sing maayo, kag pagbayad sang mga gasto pareho sang Service Recognition Incentives (SRI) paagi sa CAs imbes nga direkta nga pagbayad.
Base sa report, ang mga nanguna nga rehiyon nga may pinakamataas nga wala pa nabayaran nga balanse naglakip sa:
Rehiyon VII (Central Visayas): 1.31 bilyones
Rehiyon VIII (Eastern Visayas): 1.01 bilyones
Rehiyon XII (SOCCSKSARGEN): 819.4 milyon
Rehiyon IX (Zamboanga Peninsula): 537.1 milyon
Rehiyon VI (Western Visayas): 513.9 milyon
NCR (National Capital Region): 301.9 milyon.
Agud masabat ini, ginrekomenda sang COA ang mga masunod:
Indi na paghatag sang bag-o nga cash advances sa mga opisyal nga may yara sang pending nga balanse.
Magpadala sang mga demand letter sa mga aktibo nga empleyado agud mapugos ang pagbayad.
Indi pagbayaran ang sweldo kag mga bayad sang mga delinquent AOs tubtob nga ma-settle ang ila mga obligasyon.
Magpatuman sang mga penalidad sa idalom sang Civil Service Commission (CSC) rules para sa mga pagka-delay.
Isulat ang mga dormant accounts nga wala pa masulbad sa sobra sa napulo ka tuig.
Gin-obserbahan man sa report nga sa pila ka kaso, ang mga outstanding balances naglakip sa mga accountable officers nga nagretiro na, nagresign, nag-AWOL, ukon nagbalhin, nga nagapabudlay pa sa recovery process.
